Những người ăn chay thường rất ngạc nhiên khi được bác sĩ thông báo mình bị tăng lipid máu. Đó là vì quan niệm ăn chay không có dùng thịt, mỡ thì làm sao mà tăng mỡ máu cho được.
Trước khi quyết định ăn chay trường, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa
Tuy vậy, điều này có thể lý giải dựa trên các nguyên nhân sau:
1. Tuổi tác
– Khi chúng ta lớn tuổi hơn, nồng độ cholesterol dễ tăng là điều không tránh được. Phụ nữ sau mãn kinh có tỉ lệ tăng lipid máu cao hơn so với trước mãn kinh.
2. Di truyền
– Đây là một bệnh lý do gen, không liên quan đến chế độ ăn. Tỷ lệ bệnh ước tính cứ 200-300 người có 1 người mang bệnh này.
3. Các bệnh lý khác gây ra
– Đái tháo đường là nguyên nhân cần chú ý. Nhất là ở người ăn chay có sử dụng thức ăn nhiều tinh bột hoặc nhiều đường. Ngoài ra, còn có các bệnh lý khác như suy giáp, bệnh gan mạn tính: xơ gan, gan thoái hoá mỡ, bệnh lý thận,…
4. Thuốc
– Một số thuốc có thể liên quan đến tăng lipid máu như: lợi tiểu thiazid, ức chế beta, thuốc tránh thai, corticoid.
5. Chế độ ăn
– Người ăn chay không ăn thịt động vật, tuy nhiên các thức ăn như bơ thực vật, phô mai, dầu dừa, dầu cọ có chứa chất béo bão hoà. Ngoài ra, các thức ăn vặt như: bánh quy, bánh ngọt, bánh kem, khoai tây chiên, bánh mì có chứa chất béo chuyển hóa (trans fat) – chất này vừa tăng Cholesterol xấu, vừa giảm Cholesterol có lợi. Đặc biệt cần lưu ý là cách chế biến đồ ăn chay theo kiểu chiên xào ngập dầu, chiên giòn sẽ làm tăng đáng kể trans fat. Người ăn chay còn thiếu Omega-3, chất béo có lợi cho tim mạch nhiều trong cá.
Tóm lại, có những yếu tố ngoài chế độ ăn gây ra tăng lipid máu cần lưu tâm ở người ăn chay. Ngoài ra, chế độ ăn chay cần tránh các loại thức ăn nhiều chất béo xấu kể trên, không ăn quá nhiều tinh bột và đường. Có thể xem xét bổ sung Omega-3 từ tảo biển hoặc viên uống, có tham khảo ý kiến của bác sĩ tim mạch.
